dünyanın en büyük depremleri; deprem nasıl meydana gelir?

Deprem nedir?

Deprem, yer kabuğundaki kayma veya çatlamalardan meydana gelen sarsıntıları ifade eder.  Deprem büyüklüğü, bulunduğu yer ve o yerdeki insan nüfusu gibi birçok faktöre göre değişebilir, ancak genel olarak depremler binlerce insanın ölümüne ve yaralanmasına neden olabilir. Ayrıca depremler, evleri yıkan, yolları yok eden ve su ve elektrik gibi temel hizmetleri bozan devasa hasarlara neden olabilir. Depremlerin ölçeğine göre, hasar maddi veya manevi olabilir ve halk sağlığı, ekonomi ve sosyal hayat gibi birçok alanda etkileri olabilir.

Deprem anında ne yapmalıyız?

deprem anında, insanlar güvende oldukları yerlere gitmeli ve mobilyalar, aydınlatma ekipmanları gibi nesnelerden uzak durmalıdır. Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek veya uzanarak kendinize hayat üçgeni oluşturun.

Çök, kapan tutun tekniği nasıl yapılır?

1. Çök: Deprem anında sağlam bir nesneni altına girin veya yanına çökün. Başınızı iki elinizin arasına alın, başınızı kitap, yastık gibi çevrenizdeki en yakın materyal ile koruyucu bir duvar oluşturmaya çalışın. Sarsıntı bitinceye dek, çöktüğünüz, girdiğiniz yerden kalkmayınız.
2. Kapan: Sırtınız pencerelere dönük bir şekilde kapanın. Başınıza, ensenize veya üzerinize düşebilecek nesnelerden koruyun. 
3. Tutun: Sarsıntı bitinceye dek, çöktüğünüz veya girdiğiniz yerden çıkmayınız. Altına girdiğiniz veya yanına çöktüğünüz nesneyi sıkıca tutun. Sarsıntı bittikten sonra eviniz hasar görmüşse veya tehlikeli bir durum oluşmuşsa, evinizden çıkın ve güvenli bir yere gidin. Mümkün ise derhal “deprem sonrası toplanma” alanlarına gidin.

Bu adımlar, deprem anında en güvenli pozisyonu almanıza yardımcı olacaktır.

Depremden sonra konutunuzu terkederken deprem öncesi hazırladığınız deprem çantanız olmalıdır. Depremden sonra yapının sağlamlığından emin olmadıkça tekrar konuta dönmemelisiniz.

Deprem çantasında bulunması gereken temel eşyalar şunlardır:

1. Su: Yeterli miktarda su bulunmalıdır, çünkü deprem sonrası su kaynakları kesilebilir.
2. Ilımlı besinler: Uzun süreli gıdalar ve enerji barları deprem sonrası beslenme ihtiyacını karşılamaya yardımcı olacaktır.
3. İlk Yardım Malzemeleri: İlk yardım malzemeleri (bandaj, merhem, gaz maskesi, vb.), yaralanmaların tedavisi için gerekebilir.
4. Aydınlatma ekipmanları: El feneri, linç lambası, piller veya şarj edilebilir aydınlatma cihazları bulunmalıdır.
5. Radyo: Deprem sonrası resmi ve güncel bilgilere erişmek için bir radyo bulunmalıdır.
6. Çevresel koruyucular: Yangın söndürme cihazları, maskeler, eldivenler vb. bulunmalıdır.
7. Kişisel belgeler: Pasaport, kimlik, sağlık sigortası belgesi gibi kişisel belgeler bulunmalıdır.

Bu listede yer alan eşyalar, deprem sonrası ihtiyaçların karşılanmasına yardımcı olacaktır ve insanların güvenliğini ve rahatını maksimize etmeyi amaçlar.

Türkiye’nin en büyük depremleri

Türkiye, tarihi boyunca birçok büyük depreme maruz kalmıştır. İşte Türkiye’deki en büyük depremlerden bazıları:

1. 1999 İzmit Depremi: 17 Ağustos 1999 tarihinde Marmara Denizi kıyısında meydana gelen 7,4 büyüklüğündeki bu deprem, 17 bin kişinin ölümüne neden oldu ve yaklaşık 50 bin kişi de yaralandı.
2. 1939 Erzincan Depremi: 26 İçin 1939 tarihinde meydana gelen 6,9 büyüklüğündeki bu deprem, yaklaşık 33 bin kişinin ölümüne neden oldu.
3. 2012 Van Depremi: 23 Ekim 2012 tarihinde meydana gelen 7,2 büyüklüğündeki bu deprem, yaklaşık 600 kişinin ölümüne neden oldu ve binlerce kişi de yaralandı.
4. 1966 Bursa Depremi: 25 Mayıs 1966 tarihinde meydana gelen 6,1 büyüklüğündeki bu deprem, yaklaşık 437 kişinin ölümüne neden oldu ve binlerce kişi de yaralandı.

Dünyanın en büyük depremleri

Tarih boyunca dünya üzerinde birçok felaket yaşanmış olup en büyük depremlerden bazıları şunlardır.

1. 1960 Valdivia Depremi (Chile): 22 Mayıs 1960 tarihinde meydana gelen 9,5 büyüklüğündeki bu deprem, en büyük büyüklükteki kaydedilmiş depremdir.
2. 2004 İndian Okyanusu Depremi (Indonesia): 26 Aralık 2004 tarihinde meydana gelen 9,1 büyüklüğündeki bu deprem, tsunamiden kaynaklanan ölüm ve yıkımın neden olduğu büyük bir felakettir.
3. 2011 Tohoku Depremi (Japan): 11 Mart 2011 tarihinde meydana gelen 9,0 büyüklüğündeki bu deprem, en çok ölen ve en çok hasar görülen Japonya depremini oluşturdu.
4. 1952 Kamçatka Depremi (Russia): 4 Nisan 1952 tarihinde meydana gelen 9,0 büyüklüğündeki bu deprem, Rusya’nın en büyük depremini oluşturur.

Dünya’da ve türkiye’deki en büyük depremlerden bazılarıdır. Deprem, her zaman beklenmedik ve acil bir durumdur ve insanların güvenliğini maksimize etmek için hazırlıklı olmaları gerekir.

dünyada en çok ölüme neden olan depremler

1. 2010 Haiti Depremi – yaklaşık 220,000 insan hayatını kaybetti
2. 2005 Pakistan Depremi – yaklaşık 80,000 insan hayatını kaybetti
3. 2008 Wenchuan, Çin Depremi – yaklaşık 70,000 insan hayatını kaybetti
4. 1976 Tangshan, Çin Depremi – yaklaşık 240,000 insan hayatını kaybetti
5. 2020 Zagreb, Hırvatistan Depremi – yaklaşık 7 insan hayatını kaybetti.

Bu veriler genel olarak rapor edilen ölü sayılarına dayanmaktadır ve gerçek sayı daha yüksek olabilir.