Fyodor Mihayloviç Dostoyevski kimdir? Dostoyevski, 1821 yılında Rusya’nın Moskova’da doğdu. Zorlu bir çocukluk geçirdi. Küçük bir de kardeşi vardı. 1843 yılında askeri okul eğitimi aldı ve askeri bir subay olarak görev yaptı.
1849 yılında politik nedenlerle tutuklandı ve 10 yıl hapis yattı. Dostoyevski, hapishane deneyimleri ve sonrasındaki hayatı boyunca insan psikolojisi, ahlaki sorunlar ve toplumsal sorunlar üzerine yazdığı romanlarla tanındı. “Crime and Punishment” (Suç ve Ceza), “The Brothers Karamazov” (Karamazov Kardeşleri) ve “Notes from the Underground” (Kayıp Defterler) gibi önemli eserleri bulunmaktadır. 1881 yılında 55 yaşında vefat etti.
Dostoyevski, Puşkin’den etkilendi
Fyodor Dostoyevski, ünlü Rus yazar Alexander Puşkin’e büyük bir hayranlık beslemiştir. Puşkin, Rus edebiyatının kurucusu olarak kabul edilir ve Dostoyevski’nin kendisinin de yazdığı romanların temalarının birçoğu Pushkin tarafından ilham alınarak oluşmuştur. Dostoyevski, Puşkin’in etkisini kendi yazılarında görür ve Puşkin’in Rus edebiyatındaki öncü rolünü takdir eder.
Hapse düştü, idam edilecekti
Fyodor Dostoyevski, 10 yıl hapis yattı. O dönemde, Rusya’da liberal düşüncelerin yayılması ve devrimci hareketlerin oluşması ülkedeki devlet güçlerini rahatsız etmişti. Dostoyevski, devrimci düşüncelere yakın bir grup olan Petrashevsky Cirlces’e üye oldu ve bu nedenle devlet tarafından gözaltına alındı. Tutukluluğu sırasında ağır koşullar altında hapis yattı ve devlet tarafından uygulanan sert eğitim programına tabi tutuldu. İdam edilmek üzere yargılandı. Ancak son anda idam cezası, sürgüne çevrildi ve 10 yıl Sibirya’da askeri hizmet yapmak zorunda bırakıldı. Ancak hapis yattığı dönemde insan psikolojisi, toplumsal sorunlar ve ahlaki konular gibi konular üzerine düşüncelere daldı ve hapishane deneyimleri sonrasında yazdığı romanlarının temalarını bu dönemde oluşturdu.
Fyodor Dostoyevski, yaşamı boyunca kumar bağımlılığı sorunu yaşadı. Bu bağımlılık, ailesinin ekonomik sıkıntılarına ve birçok kez borç batağına düşmesine neden oldu. Ayrıca, kumar bağımlılığı, Dostoyevski’nin yaşamının birçok döneminde stres ve depresyona sebep oldu. Kumarbaz isimli romanı çok önemlidir.
Dostoyevski’nin Avrupa gezisi
Fyodor Dostoyevski, 1861 yılında yapmış olduğu Avrupa gezisi sırasında birçok ülkeye ve şehre gitti. Bu gezi, Dostoyevski’nin dünya görüşünü ve kültürel farklılıklar konusundaki fikirlerini geliştirdi. Gezisi sırasında, Dostoyevski Almanya, İsviçre, Fransa, İngiltere ve İtalya gibi ülkeleri ziyaret etti ve kültürlerini tanıma fırsatı buldu. Ayrıca, Avrupa’daki sosyal ve ahlaki farklılıklar konuları üzerine düşüncelere daldı ve dönemiyle ilgili birçok not aldı. Yaz İzlenimleri Üzerine Kış Notları isimli eseri, bu gezilerin notlarının toplanmış halidir.
Dostoyevski’nin bazı eserleri
- Suç ve Ceza
- Karamazov Kardeşler
- Ev Sahibesi
- Ölüler Evinden Anılar
- Yeraltından Notlar
- İnsancıklar
- Bobok
- Öteki
- Netoçka Nezvanova
- Puşkin Konuşması
